Update on workshop on Hexavalent Chromium

Γράφει ο Γιάννης Ζαμπετάκης (BSc, PhD, MEd)
Επίκουρος Καθηγητής Χημείας Τροφίμων
ΕΚΠΑ

Παρακολούθησα χθες το «Ιnternational Experts Workshop HEXAVALENT CHROMIUM IN DRINKING WATER», που έγινε στην Αθήνα (15.1.2011).

Αρκετές πληροφορίες που ειπώθηκαν ήταν confidential και δεν θα αναφερθώ σε αυτές.

Οι δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες όμως που αξίζει να κρατήσουμε είναι οι εξής:

Έγινε μια συστηματική προσπάθεια από τη σχολή σκέψης ότι το Cr(VI) προέρχεται μόνο από τα πετρώματα. Ειπώθηκε ότι έχει βρεθεί Cr(VI) σε συγκέντρωση μέχρι και 60μg/l μόνο από πετρώματα, χωρίς δηλαδή ανθρωπογενή ρύπανση, στην Καλιφόρνια.

Η ομιλία του Dr Alan Stone ήταν διαφωτιστική ως προς την... κινητική της μετατροπής του Cr(VI) σε Cr(III) και την επίδραση των υποκαταστατών στην ταχύτητα αυτής της αντίδρασης.

Ο Dr Mitchell Cohen έκανε μια εξαιρετική παρουσίαση για την τοξικότητα του Cr(VI) στα διάφορα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Κρατώ μια φράση του σχετικά με την καρκινογένεση: «καρκίνοι δημιοργούνται κάθε μέρα μέσα σας, το ανοσοποιητικό μας σύστημα τους καταπολεμά συνεχώς». Έχει βρει με την ομάδα του ότι το Cr(VI) σταματά την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και έτσι έχουμε μια πλειάδα καρκίνων!

Αναφέρθηκε επίσης και στην τοξικότητα του Cr(VI) στα έμβρυα καθώς και στο πώς συνδέεται το Cr(VI) με το σύμπλεγμα DNA-πρωτεΐνης, το σύμπλεγμα DNA-DNA καθώς και στο Intra DNA-crosslinking.

H Dr Νathalie Arnich ήταν αποκαλυπτική! Παρουσίασε (εμπιστευτικά) πολλά αποτελέσματα ενός πολυετούς προγράμματος screening των ημερήσιων προσλήψεων σε Cr(IΙΙ) από τον Γαλλικό πληθυσμό. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι και το Cr(IΙΙ) έχει τοξικές δράσεις και πρέπει να γίνουν τοξικολογικές μελέτες τόσο για το Cr(VI) όσο και για το Cr(ΙΙI)! [σ.σ. Δικαίωση για τον γράφοντα?

   

Η κ. Αθηνά Λινού ήταν αποκαλυπτική με την μελέτη τους στους νεκρούς από καρκίνο στα Οινόφυτα, ανέφερε εξαιρετικά δεδομένα που δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα και άρα δεν μπορώ να τα αναφέρω. Υπάρχει όμως μια αξιοπρόσεκτη αύξηση στους καρκίνους στη στοματική κοιλότητα, στα νεφρά και στο …συκώτι. Ισχυρές ενδείξεις ότι κάτι ασυνήθιστο γίνεται στην περιοχή των Οινοφύτων!

Ο Dr Kurt Straif από το WHO ήταν αποκαλυπτικός στο πόσα πολλά ξέρουμε σήμερα για την τοξικότητα του Cr(VI)! Έκανε μια εξαιρετική ανασκόπηση των μονογραφιών του WHO και εκτενή αναφορά στον τόμο 100C όπου υπάρχουν πλέον επαρκείς αποδείξεις για την τοξικότητα του Cr(VI).

Αποκαλυπτικός και μάλλον θα έλεγα συνταρακτικός ήταν ο Dr Christopher Portier όπου μας εξήγησε με ένα μεστό τρόπο πώς υπολογίζουν το Minimal Risk Level (MRL), το Cancer Slope Factor (CSF) αλλά και το Age Dependant Adjustment Factor (ADAF).

Tα παιδιά 0-2 χρόνων έχουν ADAF για το Cr(VI) …με τιμή 10! Τα παιδιά 2-16 χρονών έχουν ADAF για το Cr(VI) …με τιμή 3 και από 16 χρονών και πάνω το ADAF είναι 1.

Ο Dr George Alexeeff εξήγησε τις προσπάθειες του California EPA για να θέσουν Public Health Goal (PHG) τέτοιο ώστε να έχουν μόνο ένα καρκίνο ανά 1.000.000 κατοίκους. Κρατώ μερικές φράσεις του για το Cr(VI) και το pH του στομάχου [μιας και πολλοί τοξικολόγοι και …γεωλόγοι ενίοτε δέχονται ότι στο χαμηλό pH του στομάχου ανάγεται το Cr(VI) σε Cr(ΙΙI)].

Ο Dr George Alexeeff είπε ότι τα νεογνά έχουν ουδέτερο pH στο στομάχι τους για μερικές μέρες/εβδομάδες! Και το pH στους πρώτους μήνες ζωής των μωρών είναι υψηλότερο από το pH των ενηλίκων άρα γίνεται μεγαλύτερη ζημιά από το Cr(VI).

Στο στρογγυλό τραπέζι έγινε μια ανασκόπηση όλης της ημερίδας και βρήκα την ευκαρία να αναφέρω την μελέτη μας στα τρόφιμα-βολβούς και την προτροπή μου ότι κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσουμε το …science just for the sake of science και να εφαρμόσουμε άμεσα την Αρχή της Προφύλαξης!

Ο Dr Portier ανέφερε χαρακτηριστικά : “there is no slice of doubt about the toxicity of Cr(VI)”.

O Dr Straif είπε «science never ends, the results create new questions and  so on and so forth. But we need to apply the precautionary principle”.

O Dr Cohen αναρωτήθηκε «what stops Greece to adopt California EPA PHG?”.

Η Dr Adriana Hulsmann (DG Environment) έδωσε μια ιδέα στην κ. Καραούλη από το Υπ. Υγείας για να αναφέρουν στην επόμενη συνάντηση του workgroup της ντιρεκτίβας 98/83 για αυτό το workshop και την θέση της Ελλάδας. Γίνονται 2 φορές το χρόνο τέτοιες συναντήσεις αλλά η Ελλάδα ποτέ ΔΕΝ έχει αναφέρει εκεί το πρόβλημα!

Τέλος ο κ. Ανδρεαδάκης αναφέρθηκε στα πρακτικά προβλήματα που υπάρχουν για να νομοθετήσουμε χαμηλό όριο για το Cr(VI). Όπως 1) υπάρχει δυνατότητα μέτρησης του Cr(VI) στο νερό; 2) τι επιπτώσεις θα έχει ένα χαμηλό όριο για το νερό μικρών κοινοτήτων; 3) πόσα νερά θα βγουν off;

Προσωπική αποτίμηση: τα επιστημονικά δεδομένα είναι πλέον αμείλικτα! Δεν υπήρξε κανένας χθες που να μην δέχθηκε (one way or another!) ότι πρέπει να μπει όριο! Η εκτενής εμπειρία από τον WHO και τον ΕPA στην Καλιφόρνια είναι πλέον ασφαλείς οδηγοί για να μπορέσουμε εύκολα να πείσουμε την Κομμισιόν ότι η Ελλάδα χρειάζεται και μπορεί να θέσει ένα αυστηρό όριο για το Cr(VI) στο πόσιμο νερό της τάξης του 1 ή 2 μg/l. Όλα τα άλλα (περί ελλειπών επιδημιολογικών μελετών, περί πετρωμάτων κλπ) είναι, για μένα, άστοχες πολιτικάντικες συζητήσεις που ροκανίζουν τον χρόνο εις βάρος της Δημόσιας Υγείας.

http://sibilla-gr-sibilla.blogspot.com/2011/01/update-on-workshop-on-hexavalent.html

Απο τον Αναγνώστη Δημήτρη